MADENCİ ANASI

Sevgili Sıtkı,

Geçtiğimiz günlerde gazetede haberi çıktı.
Ayşe Gökçe vefat etmiş.

Aslında onu hepiniz tanıyorsunuz.
4 yıl önce Ermenek’teki maden kazasında
Ölen Tezcan Gökçe’nin annesi

Hani o kınalı saçlarıyla;
“Oğlum yüzme de bilmezdi, suyun içinde ne yaptı?”
Diyen ablamız

https://www.youtube.com/watch?v=g-DfV44AYCk

Belli ki gençliğinde güzel bir kadın
Hayatın tüm izleri yüzünde
Sevecen, tatlı ve şefkatli bir yüz ifadesi

“Oğlum yüzme de bilmezdi ya, suyun içinde ne etti”

Bu ana oğlunun göçük altında,
Üstüne devrilen herhangi bir kaya yüzünden
Ölmediğinden umutlu,
Bu ana oğlunun orda gaz sıkışması gibi
Bir sebeple ölmediğinden umutlu,
Bu ana oğlunun orda elektrikten ya da
Benzeri bir sebepten ölmediğinden umutlu
Çünkü onun oğlu güçlü, onun oğlu herşeyi atlatır;
Atlatır atlatmasına da işte şimdi oğluyla birlikte
Umutları da o suyun içinde
ve onlar da yüzme bilmiyor!!!

2014 yılında Ermenek’te kömür madenindeki facia
18 işçiyi suyun altında bırakırken,
Madencilerden geriye yürek yakan hikâyeleri kaldı.

2 çocuk babası Tezcan Gökçe
Maaşını alamadığından
İyice kabaran bakkal borcunu ödemek için
İneğini sattı.

Annesi Ayşe Gökçe ise
“Oğlum yüzme de bilmezdi, suyun içinde ne yaptı?” diyebildi.

“Oğlum yüzme de bilmezdi, suyun içinde ne yaptı?”

Ses tonu hala kulağımda çınlıyor
Ah be anacığım,
Ah be gözünün tek yaşına kurban olduğum.
Ne diyelim sana biz?
Nasıl verelim bu sorunun cevabını?
Nasıl bakalım yüzüne?

“Oğlum yüzme de bilmezdi, suyun içinde ne yaptı?”

Tokat gibi söz.
Susturur,
Utandırır.

Nefessiz bırakan bir çaresizlik.
Söyleyecek hiçbir şeyin kalmadığı bir an.
İnsan bu cümlenin altında ezilir
Yüreği pare pare olur
Soluduğun nefesten utanırsın …

“Oğlum yüzme de bilmezdi, suyun içinde ne yaptı?”

Şu saflığa, temizliğe, çaresizliğe ne denir,
Ablam, oğlu yüzme bilse kurtulacak zannediyor
Bilse ki nasıl bir çukurun içine attıklarını.

“Oğlum yüzme de bilmezdi, suyun içinde ne yaptı?”

Ah kınalı saçlı ablam
Ah güzel ablam

Memleketimin iç burkan insan manzarası,
Ermenek maden kazası ile özdeşleşen cümle,
Bir annenin toprak altında kalan ve suyla dolan
Kömür ocağında bıraktığı
ve henüz cevap alınamayan oğlu için
Söyleyiverdiği bir ağıt sanki,

Etkisi hepimizi yaktı geçti;

“Oğlum yüzme de bilmezdi, suyun içinde ne yaptı?”

Sıtkı kardeşim,
ve en az onun kadar yakıcı olan
Bir babanın feryadı;
“Gitti mi benim oğlan şimdi? … Saklama …..”

Bir tarafta para sıfırlayanlar
Lüks içinde yaşayanlar,
Kendilerine saray yaptıranlar,
Pennsylvania’da çiftlikte oturan,
Kedicikleriyle karşılıklı göbek atanlar

Diğer tarafta oğlunun ölüp ölmediğini
Muhabirden öğrenmeye çalışan bir baba

“Gitti mi benim oğlan şimdi? … Saklama …..”

“Saklama!” derken babanın yüzündeki korku
ve endişe gerçekten dehşet verici.
Hiç kimse evladıyla sınanmasın, çok yazık.

“Saklama!” diyor baba
O anda o bir tek kelime ile
O kocaman korkuyu hissedebiliyorsun.
Yüreğine bir bıçak gibi sokulan bir tek kelime
Demir bir lokma gibi boğazına oturan ifade

“Saklama!” diyor ya hani baba …  of off…
“Saklama!” diyen babanın sesinin titrekliğinin vebalini kim ödeyecek?
Saklama dediği anda ki acıyı çaresizliği hiç bir şey ifade edemez
O nasıl bir ifade yüreğimizi dağlayan.

“Gitti mi benim oğlan şimdi? … Saklama …..”

Babanın “Saklama!” derken ki sesinin tonu,
O çaresizlik,
O yüz hali…
Yok böyle bir şey.

Nerden baksan garibanlık.
Nerden baksan fukaralık
Nerden baksan utanmamız gereken bir acı.

Çaresizlik nedir bilir misin, Sıtkı kardeşim.
O ablamın dilindeydi çaresizlik,
“Saklama!” diyen o abinin gözlerinde
Çaresizlik evladının cenazesini sırtında taşıyan
Karların içinde yürüyen babanın sırtında
Fukaranın cebinde hep çaresizlik.

“Gitti mi benim oğlan şimdi? … Saklama …..”

Bu nasıl bir acıdır…
Bu nasıl çaresizlik
Diyecek söz bulamaz ya insan,
İçi titrer hani kafası uyuşur
Boğazında tomruk tomruk olur kelimeler,
Çıkamaz dışarıya.
Ulan, ulan ya.

2014 yılını hatırlasın, Sıtkı kardeşim
Önce 301 kişi öldüğünde
Bembeyaz sedyeyi kirletmemeye çalışan
Soma’daki çorabı delik madenci

Sonra 18 kişinin boğulduğu Ermenek’te
Su çabuk aksın diye
Elleriyle toprağı kazan madenci anası

Bir ülke düşünki
Madenlerine dalgıçlar iniyor.
Başka yapacak yorum var mı ki?

Eşi Zonguldak’ta yerin yüzlerce metre altında
Madende mahsur bir madenci eşi şöyle diyordu;

“İyi insandı,
Hep arkadaşları severdi,
Kimseye aksın, karasın demezdi,
Kendimiz yanar, kendimiz sönerdik.”

Sıtkı kardeşim,

Diyecek bir şey yok.
Tertemiz insanlar ölüyor.
Bu dünyanın kirinde yüzme bilmeyen çocuklar boğuluyor.

Geçtiğimiz günlerde gazetede gördüm.
Ayşe Gökçe vefat etmiş
Belli ki, o kınalı saçları ile
Evladının yanına gitmiş,
Belli ki, bu dünyada yaşamadı,
Belki öbür tarafta
Kuzucuğu ile birlikte ….

Sevgili Sıtkı,

Eski ve ünlü bir Acem şairinin de dediği gibi;

Yağmur çiseliyor.
Serez çarşısı dilsiz,
Serez çarşısı kör.
Havada konuşmamanın,
Görmemenin kahrolası hüznü
ve Serez çarşısı kapatmış elleriyle yüzünü.
Yağmur çiseliyor.

Nadir AVŞAROĞLU
Kasım – 2018