2020 ÖĞRETİM YILINDA ÜNİVERSİTELERİMİZİN MÜHENDİSLİK, MİMARLIK ve ŞEHİR PLANCILIĞI BÖLÜMLERİNE YERLEŞEN ÖĞRENCİLERİN PROFİLİ ve ÇEŞİTLİ BİLGİLER

2020 ÖĞRETİM YILINDA ÜNİVERSİTELERİMİZİN MÜHENDİSLİK, MİMARLIK ve ŞEHİR PLANCILIĞI BÖLÜMLERİNE YERLEŞEN ÖĞRENCİLERİN PROFİLİ ve ÇEŞİTLİ BİLGİLER

Eğitim; “kişinin zihinsel, bedensel, duygusal ve toplumsal yeteneklerinin, davranışlarının istenilen doğrultuda geliştirilmesi ya da ona bir takım amaçlara dönük yeni yetenekler, davranışlar ve bilgilerin kazandırılması yolundaki çalışmaların tümü” olarak tanımlanabilir. İlk ve orta öğretimde genel bilgi, öğretim ve eğitimin verildiği varsayımından hareketle, gençlere meslek edindirmede en önemli dönem üniversite eğitimidir. Bu nedenle, özellikle mühendislik-mimarlık eğitiminde orta öğretimde alınan temel bilimlerin önemi yadsınamaz.^[1]

Eğitim, toplumun her kesiminden insanı ortak paydada buluşturabilecek kadar önemli bir etmendir. Eğitimin tamamlanmasında önemli basamaklardan biri olan üniversite sınavına giriş, nüfusun artması ve üniversiteye olan talebin yükselmesiyle birlikte sınava tabi tutulmaya başlandı. 1960’lı yıllarda her üniversitenin kendi sınavını yapmasına karşın, 1974 tarihinde üniversitelerarası Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) kuruldu ve sınav tek elden yapılmaya başlandı. 1999 yılında iki basamaklı sınavın 2. basamağı kaldırılıp tek basamaklı bir öğrenci seçme sistemi oluşturuldu ve yapılan sınava da ÖSS ismi verildi. Bu sistemin de YÖK tarafından eksiklerinin olduğu düşünülüp 2009’daki kararla 2010 yılından itibaren uygulanacak ÖSS yerine YGS ve LYS isimli 2 kademeli bir sınav sistemine geçiş yapıldı.

Ülkemizde; genelde eğitim alanı, özelde de mühendislik, mimarlık ve şehir plancılığı eğitimi halen temel sorun alanlarından biri olma özelliğini sürdürmektedir. Niteliksel ve işlevsel özelliklerindeki eksikliklerin yanı sıra birçok alanda olduğu gibi plansızlığın da bir sonucu olarak ortaya çıkan bozulmalar sorunun katlanarak büyümesine neden olmaktadır. Mühendislik, mimarlık ve şehir plancılığı eğitimini de bu sorunlu alanın tam ortasındadır.

Ülke gereksinimi, iş ve istihdam olanakları düşünülmeksizin yapılan kapasite artışları, altyapı eksiklikleri, öğretim kadrosu yetersizlikleri ve düşen nitelikleri, öğrenci niteliklerinde meydana gelen düşüşler, müfredatın niteliği ve işlevselliği, üniversiteler arası birliktelik, akreditasyon, denklik, yeterlilik, meslek içi eğitim, lisans sonrası eğitim, eğitimin kalitesi, öğretme yol ve yöntemleri gibi çeşitli konular bu sorun yumağının parçalarını oluşturmaktadır.

Bu çalışmaya konu olan 2020 sınavına yine öğrenciler TYT (Temel Yeterlilik Testi) ve AYT (Alan Yeterlilik Testi) olmak üzere yapılan iki parçalı sınavla girmişlerdir. ÖSYM tarafından açıklanan bilgilere göre, 2020 yılında gerçekleştirilen YKS oturumlarına, 2 milyon 433 bin 219 kişi başvuruda bulunmuş ve sınava 2 milyon 390 bin 491 kişi katılmıştır. Bu kişilerden 1 milyon 761 bin 392150 barajını geçmiş, bu öğrencilerden de 1 milyon 275 bin 957 kişi 180 barajını geçerek mühendislik-mimarlık programlarını seçme hakkı kazanmışlardır. Dolayısıyla yapılacak araştırmalar açısından tüm adayların eşit bir sınava girdikleri bu sınav kıyaslamalar açısından önemlidir. Öğrencilerin başarılarını değerlendirmek açısından 2010 ve 2015 yıllarında elde edilen veriler de çalışma içinde kıyaslama açısından değerlendirmeye alınmıştır.

2019-20 öğretim yılında ülkemizde 131’u devlet, (onbir teknik üniversite, bir yüksek teknoloji enstitüsü ve iki güzel sanatlar üniversitesinin yanı sıra Millî Savunma Üniversitesi ve Polis Akademisi.) ve 78 vakıf üniversitesi bulunmaktadır. 2105 yılında; 118’i devlet, 65’i vakıf olmak üzere toplam 183 üniversite bulunmaktaydı. Ayrıca Kıbrıs Amerikan Üniversitesi, Kıbrıs Sosyal Bilimler Üniversitesi, Kıbrıs İlim Üniversitesi, Doğu Akdeniz Üniversitesi, Girne Üniversitesi, Girne Amerikan Üniversitesi, Lefke Üniversitesi, Lefke Avrupa Üniversitesi, Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi, Yakın Doğu Üniversitesi, Akdeniz Karpaz Üniversitesi ve özel statü ile YÖK tarafından tanınan Hoca Ahmet Yesevi Türk-Kazak Üniversitesi ve Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi bu rakama dahil edildiğinde ülkemizdeki öğrenciler toplam 196 ayrı üniversite, okul ve akademi de öğrenim görebilmektedirler. Sosyal bilim ağırlıklı üniversiteler haricinde bu üniversitelerin nerede ise tamamında mühendislik-mimarlık ve şehir plancılığı eğitimi almak mümkündür. Kıbrıs ve yurt dışında bulunan bu üniversiteler ile birlikte YÖK tarafından denkliği kabul edilen ve üniversite sınavı ile öğrenci kabul eden üniversite sayısı 222 olmaktadır.

Bu üniversitelere bağlı olarak eğitim veren 1.640 fakülte bulunmaktadır. Ülkemiz üniversitelerinde bulunan toplam 46 fakültede mühendislik, mimarlık ve şehir plancılığı eğitimi verilmektedir. Bu fakülteler arasında, Fen Fakültesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Sanat ve Tasarım Fakültesi, Su ürünleri Fakültesi ve Uçak-Uzay Bilimleri Fakültesi gibi çok da alışık olmadığımız fakülteler de yer almaktadır.

ÇALIŞMA HAKKINDA

2019-20 öğretim yılında üniversitelerimizin mühendislik, mimarlık ve şehir plancılığı programlarına yerleşen öğrencilerin ve bu bölümde bulunan akademisyen, öğrenci, mezun ve yabancı öğrencilere ait çeşitli bilgileri içeren bu çalışma ağırlıklı olarak YÖK’ün web sitelerinden yararlanılarak hazırlanmıştır. Bu çalışmanın sonuçları 2010 yılında İstanbul Kültür Üniversitesi’nden (İKÜ) elde edilen sonuçlarla kıyaslanarak, geçen 5 ve 10 yıllık süre içinde mühendislik disiplinlerinde yaşanan gelişme ve değişimlere ışık tutmuştur. Ancak 2010 yılında İKÜ tarafından yapılan bu çalışmanın sadece mühendislik disiplinlerini içerdiği unutulmamalıdır. Çalışmadaki bir diğer önemli nokta da; bu çalışmanın içinde Kuzey Kıbrıs’ta bulunan (ODTÜ ve İTÜ hariç) üniversiteler ile özel statü ile YÖK tarafından tanınan Hoca Ahmet Yesevi Türk-Kazak Üniversitesi ve Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi dahil edilmiştir.

Yine bu çalışmada değerlendirmeye alınan devlet ve vakıf üniversitelerinde mevcut toplam 2.544 mühendislik-mimarlık programında, her programa ait 356 veri değerlendirmeye alınmış ve böylelikle çalışma içinde sunulan tablo ve grafikler bir milyona yakın (905.664) data değerlendirilerek hazırlanmıştır. TMMOB’ne bağlı olan bu Odalar aşağıdaki mühendislik-mimarlık ve şehir plancılığı disiplinlerini içermektedir.

1.BİLGİSAYAR MÜHENDİSLERİ ODASI: Bilgisayar Mühendisliği, Bilgisayar Mühendisliği MTOK, Bilişim Sistemleri Mühendisliği, Bilişim Sistemleri Mühendisliği MTOK, , Yazılım Mühendisliği, Yazılım Mühendisliği MTOK, Yazılım ve Bilişim Mühendisliği, Bilgisayar Ve Yazılım Mühendisliği, Adli Bilişim Mühendisliği, Adli Bilişim Mühendisliği MTOK

2. ÇEVRE MÜHENDİSLERİ ODASI: Çevre Mühendisliği

3. ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI: Elektrik Mühendisliği, Elektrik-Elektronik Mühendisliği, Elektrik-Elektronik Mühendisliği MTOK, Elektronik Mühendisliği, Elektronik Ve Haberleşme Mühendisliği, Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği MTOK, Biyomedikal Mühendisliği, Biyomedikal Mühendisliği MTOK, Kontrol Ve Otomasyon Mühendisliği

4. FİZİK MÜHENDİSLERİ ODASI: Fizik Mühendisliği, Matematik Mühendisliği, Nükleer Enerji Mühendisliği, Optik ve Akustik Mühendisliği

5. GEMİ MÜHENDİSLERİ ODASI: Gemi ve Deniz Teknolojisi Mühendisliği, Gemi İnşaatı ve Gemi Makineleri Mühendisliği, Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Mühendisliği

6. GEMİ MAK.İSL. MÜHENDİSLERİ ODASI: Gemi Makineleri İşletme Mühendisliği(Yüksekokul), Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği, Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği(Yüksekokul)

7. GIDA MÜHENDİSLERİ ODASI: Gıda Mühendisliği,

8. HARİTA ve KADASTRO MÜHENDİSLERİ ODASI: Harita ve Kadastro Mühendisliği, Geomatik Mühendisliği

9. İÇ MİMARLAR ODASI: İç Mimarlık, İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı

10. İNŞAAT MÜHENDİSLERİ ODASI: İnşaat Mühendisliği, İnşaat Mühendisliği MTOK, Ulaştırma Mühendisliği,

11. JEOLOJİ MÜHENDİSLERİ ODASI: Jeoloji Mühendisliği, Hidrojeoloji Mühendisliği, Jeoteknik Mühendisliği

12. JEOFİZİK MÜHENDİSLERİ ODASI: Jeofizik Mühendisliği

13. KİMYA MÜHENDİSLERİ ODASI: Kimya Mühendisliği, Biyomühendislik, Polimer Malzeme Mühendisliği, Kimya-Biyoloji Mühendisliği, Genetik ve Biyomühendislik, Kimya Mühendisliği ve Uygulamalı Kimya, Kimya Ve Süreç Mühendisliği

14. MADEN MÜHENDİSLERİ ODASI: Maden Mühendisliği, Cevher Hazırlama Mühendisliği

15. MAKİNA MÜHENDİSLERİ ODASI: Makine Mühendisliği, Makine Mühendisliği MTOK, Endüstri Mühendisliği, Enerji Sistemleri Mühendisliği, İşletme Mühendisliği, Uçak Mühendisliği, Mekatronik Mühendisliği, Mekatronik Mühendisliği MTOK, Uçak Mühendisliği, Havacılık ve Uzay Mühendisliği, Uzay ve Uydu Mühendisliği, Uzay Mühendisliği, Otomotiv Mühendisliği, Otomotiv Mühendisliği MTOK, Raylı Sistemler Mühendisliği, İmalat Mühendisliği, Makine ve İmalat Mühendisliği, Mekatronik Mühendisliği, Mekatronik Mühendisliği MTOK, Mekatronik Sistemler Mühendisliği, Endüstriyel Tasarım Mühendisliği, Endüstriyel Tasarım Mühendisliği MTOK, Endüstri ve Sistem Mühendisliği, Enerji Sistemleri Mühendisliği, Enerji Sistemleri Mühendisliği MTOK

16. METALURJİ MÜHENDİSLERİ ODASI: Metalurji Mühendisliği, Metalurji Mühendisliği MTOK, Malzeme Bilimi ve Mühendisliği, Malzeme Bilimi ve Nanoteknoloji Mühendisliği, Nanoteknoloji Mühendisliği

17. METEOROLOJİ MÜHENDİSLERİ ODASI: Meteoroloji Mühendisliği

18. MİMARLAR ODASI : Endüstri Ürünleri Tasarımcılığı, Mimarlık

19. ORMAN MÜHENDİSLERİ ODASI: Ağaç İşleri Endüstri Mühendisliği, Orman Mühendisliği, Orman Endüstri Mühendisliği

20. PETROL MÜHENDİSLERİ ODASI: Petrol ve Doğalgaz Mühendisliği

21. PEYZAJ MİMARLARI ODASI: Peyzaj Mimarı, Kentsel Tasarım ve Peyzaj Mimarlığı

22. ŞEHİR PLANCILARI ODASI : Şehir ve Bölge Plancısı

23. TEKSTİL MÜHENDİSLERİ ODASI: Tekstil Mühendisliği, Tekstil Mühendisliği MTOK, Deri Mühendisliği

24. ZİRAAT MÜHENDİSLERİ ODASI: Ziraat Mühendisliği Programları, Su Bilimleri Mühendisliği, Su Ürünleri Mühendisliği, Tarımsal Yapılar ve Sulama, Balıkçılık Teknolojisi Mühendisliği, Zootekni, Tarım Ekonomisi, Biyosistem Mühendisliği, Tarım Makineleri Ve Teknolojileri Mühendisliği, Tarımsal Biyoteknoloji, Bahçe Bitkileri, Bitki Koruma, Tarla Bitkileri, Toprak Bilimi ve Bitki Besleme, Bitkisel Üretim ve Teknolojileri, Tarımsal Genetik Mühendisliği, Süt Teknolojisi, Kanatlı Hayvan Yetiştiriciliği, Organik Tarım İşletmeciliği(Fakülte), Tohum Bilimi ve Teknolojisi, Balıkçılık Teknolojisi, Bahçe ve Tarla Bitkileri

TMMOB’ne bağlı olan bu Odalar bünyesinde faaliyet gösteren toplam 104 adet mühendis, mimar ve şehir plancılığı disiplini mevcuttur. Ancak bu disiplinlerden bazıları ülkemizdeki yükseköğrenim sistemi içinde bulunmayıp, yurt dışından alınmış diplomalar da bulunmaktadır. Bu diplomaların tamamına YÖK tarafından denkliği kabul edilmiş ve TMMOB’ne kayıt işlemi yapılmış mühendis, mimar ve şehir plancılığı disiplinleridir.

Mühendis-mimarlık disiplinlerine ait 2020 yılı üniversite programları ve kontenjanları dahilinde Devlet Üniversiteleri Normal Öğretim (Gündüz Eğitimi), II. Öğretim (Gece Eğitimi) ve Diğer Eğitimler başlığı altında sınıflandırılmıştır. Diğer Eğitimler kapsamında; Uzaktan Eğitim, Teknoloji Fakülteleri, Mesleki ve Teknik Öğrenim Kurumları ele alınmıştır. Vakıf Üniversiteleri bölümünde ise bu üniversitelere ait Tam Burslu, % 75 Burslu, % 50 Burslu, % 25 Burslu ve Ücretli Eğitim programları ele alınmıştır. Tüm bu kontenjanlara Okul Birincisi kontenjanı, Engelli Öğrenci kontenjanı ve TUBİTAK Bursu kontenjanları da dahil edilmiştir. Bunların dışında bazı vakıf ve devlet üniversitelerinde yurt dışındaki anlaşmalı üniversite ve vakıflarla birlikte UOLP-SUNY Fredonia, UOLP-SUNY Buffalo, UOLP burslarına öğrenci kabul edilmektedir.

Aşağıdaki tablolarda 2020 yılında üniversitelerin mühendislik-mimarlık-şehir plancılığı bölümlerine giren öğrenciler Oda bazında incelenerek kategorize edilmişlerdir. Bunların dışında TMMOB sıfatı ile isimlendirilen mühendislik-mimarlık-şehir plancılığı bölümlerine kayıt yaptıran öğrenciler, gençler arasında popüler olan Tıp, Hukuk ve İşletme fakülteleri ile kıyaslanarak daha fazla kıyaslama olanağı sağlanmıştır.

Tablo 1 – Kontenjan ve Yerleşen Sayıları

2010 yılında üniversitelerin mühendislik, mimarlık ve şehir plancılığı bölümlerinde toplam 71.330 kontenjan mevcutken bu oran yaklaşık % 30’luk bir artış ile 2015 öğrenim yılında 92.889 toplam kontenjan rakamına ulaşmıştır. 2020 yılında ise mühendislik, mimarlık ve şehir plancılığı bölümlerindeki toplam kontenjan ise 97.476’ya ulaşmıştır. Bu duruma göre mevcut kontenjan 2015 yılına oranla yaklaşık % 5, 2010 yılına oranla yaklaşık % 36 oranında artmıştır.

Yine aynı tablo 2015 yılındaki rakamlar ile kıyaslandığında; 2015 yılında ortalamanın üzerinde yer alan Elektrik MO, Makine MO, Kimya MO ve Mimarlar Odası’nın 2020 yılında mühendislik, mimarlık ve şehir plancılığı bölümlerindeki doluluk oranlarının altında kalması hayli ilginçtir. Ancak mühendislik disiplinlerinin ya da bölümlerin doluluk oranlarının bu şekilde incelenmesi bizlere çok da net sonuçlar vermeyebilir. Çünkü Meteoroloji MO, Tekstil MO, Bilgisayar MO ve Fizik MO mühendisliğinin Devlet Üniversitelerindeki doluluk oranları ortalamaların çok üzerinde oldukları dikkati çekmektedir. Elektrik MO, Makine MO, Kimya MO ve Mimarlar Odası’nın genel ortalamanın altında yer almasının asıl nedeni ise bu popüler mesleklere dair çok sayıda vakıf üniversite olması ve bu programlardaki doluluk oranının oldukça aşağılarda kalmasıdır.

Geçtiğimiz yıllarda uygulamaya sokulan ve birçok mühendislik alanında ilk 250.000 başarı sıralamasına sahip olmayan öğrencilerin bu bölümleri tercih edemeyecekleri yönündeki yaptırım da bu duruma neden olmaktadır. Mühendislik alanında 250.000 barajı bulunmayan Orman ve Ziraat MO’ndaki doluluk oranının hayli yüksek olması bu durumun temel nedenidir. Yine bu barajın uygulanmadığı mimarlık bölümleri Peyzaj, İç Mimar ve Şehir plancıları Odalarının da ortalamanın üzerinde yer almasının temel gerekçesi, bu bölümlerde uygulanmayan başarı sırası barajdır.

Tabloda dikkatimiz çeken iki önemli konu; köklü ve eski bir mühendislik disiplini olan İnşaat mühendisliğindeki, doluluk oranının hayli düşük olmasıdır. 2010 yılında 6.815 kontenjanı bulunan inşaat mühendisliği, o yıllarda gelişen inşaat sektörüne paralel olarak 2015 yılında kontenjan sıralamasında ilk sırada bulunan makine mühendisliğine çok yakın bir rakamla 11.295’e kadar çıkmıştır. Ancak 2020 rakamlarına bakıldığında hem tercih olarak hem de kontenjan sayıları olarak çok hızlı bir düşüş yaşamış ve 8.487’ye kadar düşmüştür. Bu durumdan çok daha şaşırtıcı olan inşaat mühendisliği disiplilinin doluluk oranının % 61,25 ile jeoloji ve jeofizik mühendisliklerinden sonra sondan üçüncü sırada yer almasıdır. Tablo’da kayda değer bir diğer rakam da % 50’nin altında doluluk oranına sahip Jeofizik mühendislerine aittir.

Tablo 2 –Kontenjan ve Yerleşen Sayıları

2020 yılında üniversitelerin mühendislik ve mimarlık programlarına yerleşen öğrencileri, gençler arasında popüler olan Tıp, Hukuk ve İşletme gibi bölümlerle kıyaslandığında da yukarıdaki tablo görülmektedir. En yüksek doluluk oranı % 99 ile Tıp fakültelerinde görülürken, herhangi bir baraj uygulaması bulunmayan İşletme bölümleri de üniversitelerin mühendislik ve mimarlık programlarına yerleşen öğrencileri ikinci sırada yer almaktadır. Ancak bu üç fakülteye yerleşen öğrencilerin toplamının, üniversitelerin mühendislik ve mimarlık programlarına yerleşen öğrencilere oranı incelendiğinde de yarısı kadar bir yerleşimin olduğu görülmektedir.

Tablo 3 – Odaların Genel İçindeki Oranları

Tabloda 2020 yılında üniversitelerin mühendislik, mimarlık ve şehir plancılığı bölümlerine yerleşen öğrencilerin toplam içindeki oranları verilmiştir. Bu rakamlara göre ilk sırada yer alan Makine MO, kendisine bağlı 23 disiplin ile genel içinde yaklaşık % 22’lik bir oranla uzak ara ilk sırada yer almıştır. 250.000 barajına takılmayan Ziraat ve Orman MO’larının genel içindeki oranları yükselirken, sadece iki disipline sahip (inşaat, ulaştırma) İnşaat MO’nın % 6,23’lük oranı incelenmeye değer bir durumdur. Bunların dışında 11 odamızın müstakbel üyeleri ise % 1’in altında bulunan oranlarda öğrenci sayılarına sahiptir.

Tablo 4- Üniversite Türlerine Göre Kontenjan Sayıları

Tablodan da görüleceği gibi Fizik, Jeofizik, Jeoloji, Maden Meteor, Orman ve Tekstil mühendisleri odalarında sadece devlet üniversitelerinde programlar bulunmakta, vakıf üniversiteleri ve Kuzey Kıbrıs’ta bulunan üniversitelerde ilgili disiplinler bulunmamaktadır. Ayrıca, Çevre, Petrol ve Ziraat mühendisliklerinde ise ülkemizdeki üniversitelerde değil Kıbrıs’taki üniversitelerde programlar açılmıştır.

Tabloda da görüldüğü gibi üniversitelerin mühendislik-mimarlık bölümlerinin kontenjanlarının ¾’ü devlet üniversitelerine ait kontenjanlardan oluşuyor. Bilgisayar, Makine ve Mimarlık gibi popüler meslek alanlarında vakıf üniversitelerinin çok sayıda programları bulunurken, birçok mühendislik branşında sadece devlet üniversitelerinde ilgili programlar yer almaktadır. Vakıf üniversitelerinin kontenjanlarının devlet üniversitelerini geçtiği tek odamız İç Mimarlar Odasıdır. KKTC ve yurt dışında bulunan üniversitelerindeki denkliği kabul edilmiş üniversitelerdeki bölümler toplam % 1,6 düzeyinde kalmıştır.

Tablo 5 –Üniversite Türlerine Göre Kontenjan Sayıları

2020 yılında üniversitelerin mühendislik ve mimarlık programlarına yerleşen öğrencileri, gençler arasında popüler olan Tıp, Hukuk ve İşletme gibi bölümlerle kıyaslandığında, devlet üniversite kontenjanlarının açık ara önde olduğu görülmektedir. Bu kategoride en yüksek oran % 82 ile Tıp fakültelerinde yaşanmaktadır. Buna karşılık Hukuk Fakültesi kontenjanlarının 1/3’ü vakıf üniversitelerine aittir. Tabloda mühendislik mimarlık bölümlerine yerleşen öğrencilerin oransal olarak İşletme bölümlerindeki öğrencilerine çok yakın oldukları görülmektedir.

Tablo 6 – Üniversite Türlerine Göre Yerleşenlerin Sayısı

Yine kontenjanlara paralel olarak tabloda da görüldüğü gibi üniversitelerin mühendislik-mimarlık bölümlerine yerleşen öğrencilerin ¾’ü devlet üniversitelerine yerleşmişlerdir. Vakıf üniversitelerine yerleşenlerin oranı kontenjan oranlarına yakın olmakla beraber, KKTC ve yurt dışında bulunan üniversitelere çok fazla yerleşen olmamış.

Tablo 7 – Üniversite Türlerine Göre Yerleşenlerin Sayısı

Üniversitelerin Tıp, Hukuk, İşletme ve Mühendislik-Mimarlık bölümlerine yerleşen öğrencilerin üniversite türlerine göre yerleşim oranları, kontenjan oranlarından çok farklı bulunmamaktadır.

Tablo 8 – Yerleşenlerin Puan Analizi

*Tabloda yer alan Devlet, Vakıf ve Diğer sütunları, ilgili bölümlere yerleşen öğrencilerin ortalama puanlarını göstermektedir.

**Diğer sütunu ise KKTC ve yurt dışında bulunan programları ihtiva etmektedir.

2020 yılında üniversitelerin mühendislik-mimarlık bölümlerine yerleşen öğrencilerin puan durumlarını incelerken tablodaki programların sayısal puanla öğrenci aldıkları unutulmamalıdır. Sadece İç Mimarlar Odası’na bağlı İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı programları eşit ağırlık programı ile öğrenci aldığından tablodaki hesaplamada hariç tutulmuştur. Tablo ana hatları ile incelendiğinde özellikle devlet programlarına öğrenci alan odalarımızın daha yüksek puanlarla giriş yapıldığı görülmektedir. Elektrik, Makine, Endüstri ve Bilgisayar gibi gençler arasında popüler olan mühendislik bölümlerinin özellikle vakıf üniversiteleri ve KKTC’nde bulunan programların oldukça düşük puanlarda öğrenci kabul etmelerinden dolayı puanlarının düştükleri gözlenmektedir. 559 puanla Türkiye ikincisi olan öğrenci Bilgisayar, 557 puanla Türkiye sekizincisi olan öğrenci de Elektronik bölümlerini tercih etmiştir.

2015 yılı ile kıyaslandığında Meteoroloji, Mimarlık, Bilgisayar gibi Odalarımız ilk üç sıraya yerleşmişken, birçok mimarlık ve bilgisayar bölümlerinin açılması ve kontenjanların artması ile oldukça gerilemişlerdir. Bu odalarımız yerini özellikle çok yüksek puanla öğrenci alan matematik mühendisliğinin bağlı olduğu Fizik MO ve gençlerin popüler tercihi Gemi MO ortalama puanlarını arttırmıştır. Yine tabloda dikkatimiz çeken bir başka durum 2015 yılında ortalama puanın çok üzerinde puanla öğrenci alan İnşaat MO’nın çok hızlı bir popülarite yitirmesidir.

Tablo 9 – Yerleşenlerin Puan Analizi

*KKTC ve Yurtdışı

Üniversitelerin Tıp, Hukuk, İşletme ve Mühendislik-Mimarlık bölümlerine yerleşen öğrencilerinin aldıkları puanların kıyaslaması hayli zor bulunmaktadır. Tüm bu bölümler çok farklı puan türleri ile öğrenci almaları ve farklı baraj uygulamaları nedeniyle kıyaslanması çok doğru sonuçlar vermeyecektir. Ancak tabloya bakıldığında 50.000 baraj uygulaması bulunan Tıp fakültelerinin açık ara yüksek puanla öğrenci aldıkları görülmektedir.

Tablo 10 – Yerleşenlerin Başarı Sırası Analizi

Tabloda yer alan bilgiye göre üniversitelerin mühendislik-mimarlık bölümlerine yerleşen öğrencilerin ortalama başarı sırası 176.006 olarak görülmektedir. Yerleştirmede 300.000 başarı sırası dikkate alındığında 176.000 ortalama başarı sırasının hayli düşük olduğu söylenebilir. Ancak bu başarı sırasının Ziraat, Orman mühendisleri gibi baraj uygulanmayan ve oldukça düşük puanla öğrenci kabul eden programlarla, ortalamanın altında kalan ve kontenjanı çok fazla olan İnşaat mühendislikleri göz önüne alındığında anlaşılabilir bir rakamdır. Bunların dışında 5.000’in üzerinde öğrencinin kayıt yaptırdığı İç Mimarlar Odası’nın da baraj sorunu olmaması nedeniyle ortalamanın altında kalması da bu duruma etken olmuştur.

2015 yılında üniversitelerin mühendislik-mimarlık bölümlerine yerleşen öğrencilerin ortalama başarı sırası 111.576 olduğu göz önüne alınırsa bu sıralamanın hızla düştüğü görülmektedir. 2020 yılında branş dışı yerleştirmeler olmasına rağmen öğrencilerin % 81’inin sayısal bölümden sınava girdiği düşünülürse, 176.006’ncı olan bir öğrencinin yaklaşık 2,5 milyon öğrencinin girdiği sınavda 211.495’nci olacağı hesaplanmaktadır.

2015 yılında başarı sıralamaları en düşük olan disiplinler Çevre, Maden, Jeoloji, Orman ve Ziraat mühendislikleridir. Tüm mühendislik ve mimarlık bölümlerinde 300.000 başarı sıralaması bulunurken, Bakanlar Kurulu kararı ile Ziraat ve Orman mühendislikleri için bu başarı sıralaması söz konusu değildir. Bu iki mühendislik disiplininin başarı sıralamasında son sıralarda yer alması bu gerçeği bizlere göstermektedir. Son 5 yılda Çevre, Maden ve Jeoloji mühendislikleri gibi disiplinlerin kontenjanlarının artması, maden kazaları ve gençler arasındaki popülaritesinin yitmesi nedeniyle tercih edilmemekte ve tercih edenlerinde büyük şehirlerdeki popüler üniversitelere yerleşmeleri nedeniyle başarı sıralamasında bir artış gözlenmiştir. Bu talep eksikliğine bağlı olarak 2020 yılında bu bölümlerin kontenjanlarının azalması ve bölümlere yerleşen öğrencilerin seçerek ve isteyerek bu bölümlere yerleşmeleri Çevre, Maden ve Jeoloji mühendislikleri gibi disiplinlerin giderek artan bir oranda başarı sıralamasında yükselmelerine neden oluştur.

Tablo 11 – Yerleşenlerin Başarı Sırası Analizi

*KKTC ve Yurtdışı

Üniversitelerin Tıp, Hukuk, İşletme ve Mühendislik-Mimarlık bölümlerine yerleşen öğrencilerinin elde ettikleri başarı sıraları, puanlarına paralel olarak kıyaslaması hayli zor bulunmaktadır. Ancak 50.000 baraj uygulaması bulunan Tıp fakültelerinin ortalama 14.451, 150.000 baraj uygulaması bulunan Hukuk fakültelerinin ortalama 26.775 ve 300.000 baraj uygulaması bulunan Mühendislik fakültelerinin ortalama 176.006 başarı sıralamasında oldukları görülmektedir. Ancak bu rakamlar göz önüne alınırken mimarlık programlarında ve bazı mühendislik programlarında (Ziraat, Orman) baraj uygulaması bulunmadığı göz önüne alınmalıdır. Hiçbir baraj uygulaması bulunmayan işletme fakültelerinde ise ortalama başarı sırası 384.455’dır.

Tablo 11 – Yerleşenlerin Bölgelere Göre Dağılımı

2020 yılında üniversitelerin mühendislik-mimarlık bölümlerine yerleşen öğrencilerin ikematgah adresleri incelendiğinde elde edilen değerlerin ülkemizdeki coğrafi bölgelerin nüfus oranları ile son derece ilgili olduğu görülebilir. Örneğin ülke nüfusunun 1/3’ü Marmara bölgesinde yaşamaktadır. Bu oran üniversitelerin mühendislik-mimarlık bölümlerine yerleşen öğrencilerin tercihlerine de yansımış ve % 35,06 oranında yer almıştır. Bu oranlar ülkenin genel nüfusu ile kıyaslandığında Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde düştükleri görülürken İç Anadolu Bölgesi’nde nüfusa oranla hayli arttığı gözlenmektedir.

Tablonun detayları incelendiğinde özellikle coğrafi özelliklerin, öğrencilerin mühendislik-mimarlık disiplinlerini seçmelerinde de etken olduğu gözleniyor. Örneğin Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgesinde Ziraat MO oldukça popülerdir. Benzer bir şekilde Gemi MO ve Gemi Mak. MO’nın bölümleri de en çok Akdeniz, Marmara ve Ege bölgesi tarafından tercih edilmiştir. Karadeniz bölgesinde ikamet eden öğrencilerin bu bölümlere teveccüh etmemeleri de benim açımdan oldukça ilginçtir.

Tablo incelendiğinde Çevre MO açısından Doğu Anadolu ve Güney Anadolu bölgelerinde nerede ise hiç tercih edilmemişken, Çevre mühendisliğini tercih eden öğrencilerin çoğunluğu Marmara bölgesinde ikamet eden öğrencilerden oluşmaktadır. Benzer bir durum Gıda MO’nda da görülmekte, Ege bölgesinde ikamet eden öğrenciler, bölgenin nüfusuna oranla bu bölümlere yönelmişlerdir. Bazende okulların önemi öğrencilerin tercihlerini etkilemektedir. Örneğin Harita Mühendisliği alanında önemli bir yeri olduğunu düşündüğüm Karadeniz Teknik Üni. Harita mühendisliği bölümü Karadeniz bölgesinde oldukça tercih edilen bir eğitim kurumudur. Benzer şekilde son dönemlerde Doğu Anadolu’da oldukça fazla açılan İnşaat mühendisliği bölümleri bu bölgede ikemat eden öğrenciler tarafından oldukça tercih edilmiştir.

Tablodaki en yüksek oran Jeofizik mühendisliği bölümünün % 71,6 oranında Marmara bölgesinde bulunan öğrenciler tarafından tercih edilmesidir. Benzer durum son yıllarda kontenjanları giderek azalan ve büyük kentlerdeki popüler üniversitelerde toplanan Jeoloji mühendislerinde de görülmektedir. Bu bölümü seçenlerin çoğu Ankara’da bulunan iki önemli üniversite ve Hidrojeoloji bölümünün bu kentte bulunması nedeniyle İç Anadolu bölgesinde yoğunlaşmıştır. Çok benzer bir durumda yine Kimya MO açısından görülmekte, bu bölümleri seçen birçok öğrenci, sanayinin de bu bölgede yoğunlaşması nedeniyle Marmara bölgesinde oluşmuştur. İlgili sanayilerin çok gelişömediği Metalurji MO, Doğu Anadolu bölgesinde ve Tekstil MO, İç Anadolu bölgesinde çok fazla tercih edilmezken, tarımın oldukça gelişkin olduğu Ege, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde Ziraat MO oldukça teveccüh görmüştür.

Tablo 12 – Yerleşenlerin Bölgelere Göre Dağılımı

Üniversitelerin Tıp, Hukuk, İşletme ve Mühendislik-Mimarlık bölümlerine yerleşen öğrencilerinin ikamet adresleri birbirlerinden ve bölgenin nüfuslarına oranla çok farklı değillerdir. Tüm disiplinlerde Marmara bölgesinde oturan öğrenciler ilk sırada yer almıştır. Ancak Tıp ve Hukuk fakültelerine yönelimde özellikle İç Anadolu bölgesinde ikamet edenlerde bir artış gözlenmektedir.

Tablo 13 – İllere Göre Yerleşme İstatistikleri

Bu tabloda da İstanbul, Ankara ve İzmir gibi üç büyük ille birlikte, nüfusu en fazla olan 10 büyük il kategorisinde Bursa, Antalya, Konya, Adana, Gaziantep, Kocaeli ve Şanlıurfa ele alınmıştır. İstanbul açısından tablo incelendiğinde Jeofizik bölümünü seçen öğrencilerin % 59,5’i sadece bir ilde, İstanbul’da ikamet ederek en yüksek orana sahip olduğu görülmektedir. Bununla birlikte her üç öğrenciden birinin İstanbul’da bulunduğu bölümler, Çevre, Fizik ve İç Mimar olarak görülmektedir. Bu duruma karşılık Ziraat mühendisliğini seçen öğrencilerden sadece 1/20’si İstanbul’da yaşamaktadır.

Ankara ve İzmir’e ait veriler incelendiğinde; Anlkara’da Gemi ve Gemi Mak. MO’nı tercih edenler çok az iken, Tekstil MO’na yerleşenler ise %1!in dahi altında bulunmaktadır. Yine Ankara’da popüler üniversitelerin durumuna bağlı olarak Jeoloji MO % 41,5 ve Petrol MO % 20,1 ile en yüksek iki bölümdür. İzmir’de ise en düşük oranlar Gemi MO, Jeofizik MO ve Meteoroloji MO’nda görülmektedir. Bu duruma karşılık Gıda MO ve Kimya MO’nın oranı İzmir’de en yüksek olarak görülmektedir.

2020 yılında üniversitelerin mühendislik-mimarlık bölümlerine yerleşen öğrencilerin yarısından fazlasının bu 3 büyük ilde ikamet ettikleri bölümler sırasıyla, Jeofizik, Jeoloji, Çevre, Fizik ve İç Mimarlık olarak görülmektedir. İç Mimarlık hariç diğer programların tamamı devlet üniversitelerinin programları olup genellikle büyük şehirlerde olan bölümlerdir. Buna karşılık üniversitelerin mühendislik-mimarlık bölümlerine yerleşen öğrencilerin çok azının 3 büyük ilde ikamet ettikleri bölümler de sırasıyla Ziraat (%18), Orman (%23) ve Tekstil (%24) olarak gerçekleşmiştir.

10 büyük ilde ikamet ve üniversitelerin mühendislik-mimarlık bölümlerine yerleşen öğrencilerin en çok eden tercih ettiği bölümler sırasıyla Jeofizik, Jeoloji ve Çevre mühendislikleridir. Aynı 10 ilde yerleşme sayısının % 50’nin altına düştüğü bölümler ise Gemi, Harita, İnşaat, Meteroloji, Orman, Peyzaj, Tekstil ve Ziraat bölümleridir.

Tablo 14 – İllere Göre Yerleşme İstatistikleri

10 Büyük İl; İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Antalya, Adana, Konya, Ş.Urfa, G.Antep ve Kocaeli

Üniversitelerin Tıp, Hukuk, İşletme ve Mühendislik-Mimarlık bölümlerine yerleşen öğrencilerinin ikamet adresleri il bazında değerlendirildiğinde, her dört branşta da birbirine paralel bir tablo gözlenmektedir. İşletme ve Mühendislik-Mimarlık programlarında İstanbul’da oldukça yüksek bir oran olarak gözükmektedir. Ankara’da Hukuk ve Mühendislik-Mimarlık bölümlerine yerleşen öğrenciler yüksek olarak gözükmekte, İzmir’de ise tüm branşlar % 4-6 bandında olduğu gözlenmektedir. Ülkemizin en büyük 10 ilini içeren İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Antalya, Adana, Konya, Ş.Urfa, G.Antep ve Kocaeli illerinde de ilk sırada % 60 ile İşletme programları yer almakta, diğer branşlar yaklaşık % 50 civarında görülmektedir.

Tablo 15 –Yerleşenlerin Öğrenim Durumlarına Göre Sayıları

2020 yılında üniversitelerin mühendislik-mimarlık bölümlerine yerleşen öğrencilerin, öğrenim durumları üniversite mezunu, son 3 yıl içinde liseden mezun olup hiçbir üniversiteye yerleşmemiş, bu yıl liseden mezun olan, üniversite öğrencisi ve diğer başlığı altında 5 ayrı kategoride incelenmiştir. Mühendislik-mimarlık bölümlerini tercih edenlerin nerede ise yarısı (%48) son üç yıl içinde liseden mezun olmuş öğrencilerden oluşmaktadır. Bu duruma yakın bir rakam (%44) oranında da liseden o yıl mezun olmuş öğrenci tercih etmiştir. Diğer kategorilerin toplamı ise sadece (%7,5) olarak kalmıştır.

Bu tablo sütun bazında incelendiğinde, üniversite mezunu insanların en fazla teveccüh gösterdiği bölümler Ziraat ve Orman mühendislikleri gibi 300.000 barajı uygulanmayan bölümler olmuştur. Bu durum özellikle kamuda çalışan personelin mühendislik titrini kullanması noktasında oluştuğunu tahmin etmekteyim. Bu iki bölümü Jeoloji ve Harita mühendislikleri izlemektedir. Üniversite mezunları açısından en az tercih edilen bölümler ise Gemi, Gemi Makinaları ve Kimya mühendislikleridir.

Son üç yıl içinde liseden mezun olmuş öğrenciler açısından oranı %50 ve üzerinde yer alan programlar Peyzaj, Şehir Plancılığı, Ziraat gibi baraj uygulanmayan bölümler ile Bilgisayar, Harita, Jeofizik, Metalurji, Orman veTekstil mühendislikleridir. Bu kategoride en düşük oran Kimya mühendisliğine aittir. Fizik, Gemi, Kimya, Makine ve Petrol mühendisliklerine kayıt yaptıran öğrencilerin yarısından fazlası bu yıl liseden mezun olan öğrencilerden oluşmaktadır. Bu kategorideki öğrenciler en az oranda Ziraat, Tekstil ve Orman mühendisliklerine yerleşmişlerdir. Halen üniversitede okumakta ve 2020 yılında üniversite sınavına giren öğrenciler en yüksek oranda İnşaat mühendisliğine yönelmişlerdir. Bu disiplini Maden ve Ziraat mühendislikleri takip etmiştir.

Tablo 16 –Yerleşenlerin Öğrenim Durumlarına Göre Sayıları

Yukarıdaki tabloda da olduğu gibi son üç yıl içinde liseden mezun olanların üniversitelerin Tıp, Hukuk, İşletme ve Mühendislik-Mimarlık bölümlerine yerleşen öğrencilerinin durumları incelendiğinde, İşletme ve Mühendislik-Mimarlık programlarına yerleşen öğrenciler nerede ise genel toplamın yarısına eşitken Tıp ve Hukuk disiplinlerinde daha gerilerde yer almıştır. Liseden mezun olur olmaz yerleşen öğrenciler sıralamasında ise Tıp fakülteleri açık ara lider konumundadır. Üniversite öğrencisi ya da üniversite mezunu olarak kayıt yaptırean öğrenci oranlarında ise önemli bir değişiklik gözlenmemektedir.

Tablo 17 – Sayılarına Göre Tercih Edilme Sayıları

2020 yılında üniversitelerin mühendislik-mimarlık bölümlerini tercih eden öğrenciler ilgili programları 1.272.250 defa tercih etmişlerdir. Toplam 24 tercihte bulunabilen öğrenciler, üniversitelerde mevcut bulunan 97.476 kontenjan için yaklaşık 1,2 milyon tercihte bulunmuşlardır. Bu hesaba göre mevcut bulunan bir kontenjana 13,05 tercih isabet etmektedir.

En çok tercih edilen disiplin Orman MO’dır. Orman MO’sında bulunan bir kontenjana 24,9 tercih yapılmıştır. Daha sonra sırası ile Bilgisayar MO (21,94), Peyzaj (18,13) ve Ziraat (16,39) gelmektedir. Orman, Peyzaj ve Ziraat disiplinlerinde baraj olmamasının etkisi, öğrencilerin bu bölümleri tercih etmelerine de yansımıştır. Bu kategoride öğrencilerin en az tercih ettikleri bölümler Jeofizik, Jeoloji, Harita, Maden gibi yer bilimleri ile ilgili bölümler olduğu gözlenmektedir.

Üniversitelerin mühendislik-mimarlık bölümlerini tercih eden öğrencilerin ilk tercihleri incelendiğinde, Meteoroloji mühendisliğinin % 15,67 ile ilk sırada olduğu görülmekte, bu branşı Gemi Makinaları % 15,55 ve İç Mimarlık % 12,53 ile takip etmektedir. Bu durumun tersine ilk sırada en az terci edilen disiplinler ise Jeofizik % 2,72, Çevre % 3,56 ve Metalurji % 4,46’dır. Öğrencilerin ilk 3 tercihleri dikkate alındığında ise yine Gemi Makinaları % 41,55 ve İç Mimarlık % 32,98 ve Meteoroloji disiplinleridir. Bu disiplinleri % 31,07 ile Gemi MO takip etmektedir. İlk üç tercih göz önüne alındığında ise Çevre % 13,82, Gıda %14,23 ve Harita % 15,18 ile izlemektedir. Son olarak ilk 10 tercihin detayları incelendiğinde de en çok tercih edilen disiplinin %81,08 ile yine Gemi Makineleri olduğu, bu disiplini % 75,03 ile İç Mimarlığın, % 71,83 ile Fizik mühendislerinin takip edildiği görülmektedir. İlk 10 tercihde en az teveccüh gören bölümler ise % 52,59 ile Gıda, % 55,09 ile İnşaat ve % 56,82 ile Çevre mühendislikleri olduğu görülmektedir.

Tablo 18 – Sayılarına Göre Tercih Edilme Sayıları

2020 yılında üniversitelerin Tıp, Hukuk, İşletme ve Mühendislik-Mimarlık bölümlerini tercih eden öğrencilerinin durumları incelendiğinde her dört branşın da birbirlerine yakın oranlar taşıdıkları gözlenmektedir. Bu branşları ilk tercihlerinde, ilk üç tercihlerinde ve ilk 10 tercihlerinde tercih eden öğrenciler tıp, işletme ve mühendislik-mimarlık branşlarında birbirlerine çok yakın oranlarda tercih dağılımı göstermişlerdir. Her üç kategoride de Hukuk tercihinde bulunan öğrenciler ise küçük bir oranda da olsa daha yüksek bir tercih oranına sahiptirler.

Tablo 19 – Yerleşenlerin Tercih Tablosu

Yukarıdaki tablonun tersine kontenjanlar değil de yerleşen öğrencileri tercihlerine bakıldığında yine benzer bir portreye rastlanılmaktadır. Üniversitelerin mühendislik-mimarlık bölümlerini tercih eden toplam 83.484 öğrencinin % 10,66’sı ilk tercihinde arzu ettikleri mühendislik-mimarlık disiplinine yerleşmiştir. İlk üç tercihinde yerleşen öğrencilerin oranı % 29,99 ve ilk 10 tercihinde yerleşenler ise % 73,66’dır.

Üniversitelerin mühendislik-mimarlık bölümlerine yerleşen öğrencilerin ilk tercihleri incelendiğinde tercih yapan öğrencilerin konumuna benzer bir tablo görülmektedir. İlk sırada %26,05 ile Meteoroloji, %24,09 ile Orman ve %23,95 ile Gemi Makinaları mühendisleri takip etmektedir. İlk tercihlerinde en az tercih edilen disiplinler ise %2,67 ile Çevre, %2,7 ile Jeofizik ve % 4,53 ile Metalurji mühendislikleri izlemektedir. İlk üç yerleşim göz önüne alındığında ise %60,5 ile Meteoroloji, %54,91 ile Gemi Makinaları ve %51,52 ile İç Mimarlar takip etmektedir. İlk üç tercihte en az yerleşilen disiplinler ise % 17,74 ile Çevre, %18,24 ile Metalurji ve % 20,27 ile Jeofizik bulunmaktadır. Son olarak ilk 10 tercihin detayları incelendiğinde de en çok yerleşim alan disiplinin %92,99 ile Gemi Makinaları, % 88,19 ile İç Mimarlar ve 585,71 ile Meteoroloji mühendisleri olduğu görülmektedir. İlk 10 tercihde en az teveccüh gören disiplinler ise % 67,24 ile Elektrik, %68,72 ile Bilgisayar ve % 69,8 ile Gıda mühendislikleri olduğu gözlenilmektedir.

Tablo 20 – Tercih Sayılarına Göre Yerleşen Sayıları

2020 yılında üniversitelerin Tıp, Hukuk, İşletme ve Mühendislik-Mimarlık bölümlerine yerleşen öğrencilerinin durumları incelendiğinde ise tıp, hukuk ve işletme bölümlerine yerleşen öğrenciler 5,8-6,6 tercih ortalamasında bu bölümlere yerleşmişken bu kategori, mühendislik-mimarlık bölümlerinde 9,15 ortalamaya kadar çıkmaktadır. İlk tercihlerinde, ilk üç tercihlerinde ve ilk 10 tercihlerinde tercih eden öğrenciler tıp, hukuk ve mühendislik-mimarlık branşlarında birbirlerine çok yakın oranlarda oldukları gözlenmekte, bu kategorilerde ise işletme programları çok az da olsa diğer branşlarda ayrıldığı gözlenmektedir.

Tablo 21 – Üniversite Türlerine Göre Tercih Edilme İstatistikleri

2020 yılında üniversitelerin mühendislik-mimarlık bölümlerini tercih eden öğrenciler ile ilgili bir diğer tabloda da öğrencilerin devlet ve vakıf üniversiteleri arasındaki tercihleri değerlendirilmiş, KKTC’ndeki ve yurt dışındaki programlara da tabloda yer verilmiştir. Üniversitelerin mühendislik-mimarlık bölümlerini tercih eden öğrencilerin % 82’si devlet üniversitelerinin programlarını tercih etmiş, sadece % 17’lik bir kısım vakıf üniversitelerini tercih etmiştir.

Vakıf üniversitelerinde programı bulunmayan Fizik MO, Jeofizik MO, Jeoloji MO, Maden MO, Meteoroloji MO, Orman MO ve Tekstil MO’nda devlet üniversitesi kontenjanları tercih edilmiştir. Devlet üniversiteleri arasında % 90’ın üzerinde tercih edilen mühendis odaları ise Çevre, Gemi, Gıda, Harita, Kimya, Metalurji, Petrol, Peyzaj, Şehir Plancılığı ve Ziraat mühendisleri odalarıdır. Sadece İç Mimarlar odasında vakıf üniversitelerinin tercih adedi, devlet üniversitelerinden daha fazla olmuştur.

Tablo 21 – Üniversite Türlerine Göre Tercih Edilme İstatistikleri

2020 yılında üniversitelerin Tıp, Hukuk, İşletme ve Mühendislik-Mimarlık bölümlerini tercih eden öğrencilerin durumları incelendiğinde, kontenjan ve baraj durumları göz önününe alındığında tıp fakültelerine büyük bir teveccüh olduğu gözlenmektedir. Kontenjanlarına oranla devlet ve vakıf üniversitelerinde her dört branşta da banzer bir oran gözükse de KKTC’nde bulunan vakıf üniversitelerinde hukuk programlarına büyük bir talep olduğu gözlenmektedir.

Nadir AVŞAROĞLU

Maden Mühendisi

Mart – 2021

KAYNAKÇA :

1-Yükseköğretim Program Atlası (yok.gov.tr)

2 – İstanbul Kültür Üniversitesi, Şubat 2011

3 – YÖK (www.yok.gov.tr)

4 –2010 Yılında Üniversitelerimizin Mühendislik Bölümlerine Kayıt Yaptıran Öğrencilerin ÖSS Profili ve Çeşitli Bilgiler,https://www.academia.edu/s/da8f08d4c1/2010-yilinda-universitelerimizin-muhendislik-bolumlerine-kayit-yaptiran-ogrencilerin-oss-profili-ve-cesitli-bilgilerdoc

5- 2015-16 Öğretim Yılında Mühendislik, Mimarlık Bölümlerine Yerleşen Öğrencileri Profili, https://www.academia.edu/33033214/2015_16_%C3%96%C4%9Fretim_Y%C4%B1l%C4%B1nda_M%C3%BChendislik_Mimarl%C4%B1k_B%C3%B6l%C3%BCmlerine_Yerle%C5%9Fen_%C3%96%C4%9Frencileri_Profili_docx?auto=download

6 – “Türkiye’de Mühendislik Eğitimi ve Maden Mühendisliği Eğitimine Genel Bir Bakış” Nadir Avşaroğlu, 2007, Yayınlanmamış Rapor

7- ÖSYM Bilgileri (www.osym.gov.tr)

1. TMMOB Mühendislik Eğitimi Sempozyumu 2005, TMMOB sunumu ↑