Londra merkezli yükseköğretim derecelendirme kuruluşu Quacquarelli Symonds’in “Alanlara Göre En İyi Üniversiteler Sıralaması 2017” çalışması yayınlandı. Bu çalışmada Türkiye, değerlendirmeye alınan 46 disiplinin 24’ünde temsil edildi. Türk üniversiteleri özellikle mühendislikte öne çıkarken, en iyi dereceler dünyada giderek sayıları azalan maden mühendisliği alanında geldi.
Yükseköğretim derecelendirme kuruluşu Quacquarelli Symonds’e (QS) göre Dünya üniversitelerinde alanlar araştırma etkisi, atıf, akademik ve işveren saygınlığı şeklindeki dört kritere göre sıralama yapıldı. Akademisyen ve işverenlerin üniversitelerdeki dallarla ilgili algıları anket çalışmalarıyla ölçüldü. Buna göre Dünyada Oxford, Cambridge, Stanford, Harvard ve Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) birçok bölümde ilk üçte yer alarak en iyi performansı sergiledi. 5 ana ve 46 alt alanda yapılan sıralamada Türkiye mühendislikte öne çıktı. Ülkemiz üniversiteleri ayrıca mimarlık, arkeoloji, eğitim bilimleri, siyaset, istatistik ile yer ve deniz bilimlerinde de ilk 200’e girmeyi başardı.
2016-2017 yılı QS’nin “Alan Bazlı Dünya Üniversite Sıralaması”nda, 4.438 üniversiteden 3.098’inin değerlendirmeye alındığı ve bunlardan 1.117’sinin sıralanmaya değer bulunduğu listede, 18.900’ün üzerinde programa karşılık gelen 127 milyon atıf incelenmiştir. Tablolar oluşturulurken; 185 milyon üzerinde alıntılama, 43 milyon üzerinde makale, global işveren anketinde 194.000 üzerinde cevap, global akademik anketinde 305.000 üzerinde cevap değerlendirilmeye alınmıştır.
Dünyanın en iyi üniversiteleri 46 farklı bölüm altında incelenirken, Harvard Üniversitesi 15 tabloda ilk sırada yer almış, Massachusetts Institute of Technology (MIT) de 12 tabloda ilk sırada yer almıştır. Bu üniversitelerin dışında sırasıyla Cambridge (UK), University of California-Berkley (USA), Oxford (UK), Stanford (USA), University of California-Los Angeles(USA), London School of Economics (UK), Yale (USA), Zurich (İsviçre) ve Princeton (USA) ilk sıralarda yer almıştır.
Bu çalışmada ülkemizde öğretim yapan 10 üniversite de araştırmaya dahil edilmiştir. Bu 10 üniversitemiz, Quacquarelli Symonds’İn (QS) kullandığı bu kriterler uyarında aralarında; tarım ve ormancılık, arkeoloji, mimarlık, biyoloji bilimleri, işletme, kimya, bilgisayar bilimleri, yer ve deniz bilimleri, ekonomi ve ekonometri, eğitim bilimleri, dil bilimi, matematik, istatistik, tıp, malzeme bilimi, siyaset ve uluslararası ilişkiler, fizik ve astronomi, eczacılık, modern diller ile kimya, inşaat, elektrik ve elektronik, makine, mineral ve maden mühendisliklerinin bulunduğu toplam 24 alanda incelenmeye tabii tutulmuştur.
QS Dünya Üniversite Sıralamasında Türkiye’nin Performansı
Pozisyon | 2016 | 2017 |
Sıralamadaki Pozisyon Sayısı | 34 | 59 |
Sıralamada Bulunma Oranları (%) | % 0,37 | % 0,52 |
Sıralanan Üniversite Sayısı | 8 | 10 |
İlk 400’e Girme Sayısı | 34 | 50 |
İlk 300’e Girme Sayısı | 28 | 36 |
İlk 200’e Girme Sayısı | 18 | 17 |
İlk 100’e Girme Sayısı | 2 | 2 |
İlk 50’ye Girme Sayısı | 0 | 2 |
Bu değerlendirme sonucunda, araştırmaya konu olan 10 üniversitemiz çeşitli alanlarda önemli noktalarda yer aldılar. ODTÜ, Bilkent ve Koç üniversiteleri 151-200 sıra bandında yer aldı. Koç Üniversitesi ayrıca arkeolojide 151-200 sıra bandına yerleşti. İstatistikte ve eğitim bilimlerinde ODTÜ ilk 200’de temsil edildi. QS bu yıl dört yeni disiplin ekleyerek alan sayısını 46’ya çıkardı. Ülkemizdeki üniversitelerin yer aldığı 24 bölümün çoğunda ilk 400’e girdi. Üniversitelerimizin siyaset ve uluslararası ilişkilerde de iyi konum elde etti.
Beş Ana Alandaki Sıralama
Sanat ve Beşeri Bilimler | Mühendislik ve Teknoloji | Yaşam ve Sağlık Bilimleri | ||||
401-450 | Boğaziçi Üniversitesi | 242 | İTÜ | 345 | İstanbul Üni. | |
451-500 | Bilkent Üniversitesi | 259 | ODTÜ | 375 | Hacettepe Üni. | |
451-500 | Hacettepe Üniversitesi | 361 | Boğaziçi Üniversitesi | |||
451-500 | ODTÜ | 381 | Bilkent Üniversitesi | |||
Doğa Bilimleri | Sosyal Bilimler | |||||
308 | ODTÜ | 389 | ODTÜ | |||
321 | İTÜ | 401-450 | Boğaziçi Üni. | |||
451-500 | Boğaziçi Üniversitesi | 451-500 | Bilkent Üni. | |||
451-500 | Koç Üni. |
Madencilik Alanında Sıralama
Quacquarelli Symonds’in dünya üniversitelerini değerlendirdiği ve yer bilimlerini ele alan “Earth and Marine Sciences” kategorisinde, ülkemizden değerlendirmeye tabi tutulan iki üniversitemizde önemli dereceler aldı. Son yıllarda Dünya üzerinde sayıları giderek azalmasına rağmen Maden mühendisliği (Mining & Mineral Engineering) kategorisinde İTÜ ve ODTÜ kendisine ilk 50 arasında yer buldu.
QS Dünya Üniversite Sıralamasında Türkiye Kıyaslaması
Enstitü Adı | İlk 200 | Toplam | En Üstteki Bölüm | Uluslararası Sıralama |
İTÜ | 6 | 11 | Mühendislik-Mineral&Maden | 31 |
ODTÜ | 8 | 15 | Mühendislik-Mineral&Maden | 45 |
Bilkent | 1 | 9 | Politika&Ulus.İlişkiler | 151-200 |
Boğaziçi | 0 | 7 | Mühendislik-Elektrik&Elektronik | 201-250 |
İstanbul Üni. | 0 | 5 | Tarım&Ormancılık | 251-300 |
Hacettepe Üni. | 0 | 4 | Eğitim | 251-300 |
Koç Üni. | 2 | 4 | Arkeoloji | 151-200 |
Ülkemiz üniversiteleri arasında en iyi dereceler olarak görülen bu durumda; mineral ve maden mühendisliğinde İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) 31, Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) ise 45’inci oldu. 2016 yılında yapılan sıralamada İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) 61, Orta Doğu Teknik Üniversitesi ise 69. sırada yer almıştı.
“Mineral ve Madencilik” (Mineral & Mining) alanında 31. sırada yer alan İTÜ, “Yer Bilimleri” (Earth and Marine Sciences) alanında 101-150 bandına yerleşti. İnşaat mühendisliğinde 101-150 sıra bandında yer alan ODTÜ ve İTÜ, elektrik ve elektronik ile makine mühendisliklerinde ilk 200’e girdi. Beş ana dal arasındaki ‘mühendislik ve teknoloji’de ise İTÜ 242 ve ODTÜ 259’uncu oldu. Bu üniversiteleri 361 ile Boğaziçi ve 381 ile Bilkent takip etti. Mimarlıkta ise İTÜ ve ODTÜ 101-150 sıra bandını paylaştı.
Mineral ve Madencilik (Mineral & Mining) mühendisliği alanında dünyanın en iyi üniversitesi Colorado School of Mines (USA) olarak belirlenirken, bunu Curtin University (AUS) ve The University of Queensland (AUS) takip etmiştir. Sıralamada ilk beş üniversiteyi ABD ve Avustralya’da bulunan üniversiteler takip ederken ilk 10’da 3 Kanada bir Alman ve bir Şili üniversitesi bulunmaktadır.
Nadir AVŞAROĞLU
Maden Mühendisi
2017
Kaynak: https://www.topuniversities.com/subject-rankings/2017